چنان که می دانیم عملیات انشعاب گرم هات تپ فقط روی خطوط لوله انجام نمیگیرد و می توان این فرایند را روی مخازن نیز به انجام رساند. بدیهی است که مخازن شرایط و الزامات دشوارتری نسبت به خطوط لوله دارند اما با این وجود انشعاب گیری روی آن ها به روش هات تپ مقدور است. اما باید نسبت به انشعاب گیری روی مخازن حساسیت های ویژه ایرا به خرج داد که معمولاً در حصوص خطوط لوله کم رنگ تر است. برخی از این ملاحظات به شرح زیر هستند:
– مخازن معمولا دارای سیال کم فشار و حتی راکد هستند. این امر انشعاب گیری هات تپ را روی این خطوط دشوارتر می کند چرا که برای انجام hottap به حداقلی از فشار نیاز است. مشکل زمانی بیشتر می شود که بدانیم گاهی اوقات مخازن حالت نیمه پر دارند و چه بسا بخشی از آن ها از اساس فاقد سیال باشد. به عبارتی دیگر باید عملیات هات تپ را در محفظظه ای بسته انجام داد که نیمی از آن فاقد سیال است. این نکات انشعابق گیری روی مخازن را حساس تر و دشوارتر می کند.
– مخازن معمولا نظیر خطوط لوله شکل استوانه ای دارند اما همواره این گونه نیست و ممکن است ناچار به انشعاب گیری روی مخازن کروی شکل یا سایر اشکال باشیم. در این دست از شرایط انشعاب گیری بسیار دشوار خواهد بود چرا که ساخت و نصب اتصالی مناسب با مخزن کروی دشواری های خود را خواهد داشت.
– مخازن به لحاظ جانمایی و محل انجام عملیات hot tapping معمولا شرایط دشوارتری در مقایسه با خطوط لوله دارند. البته ای نامر کلی و حتمی نیست و جه بسیار مواقعی که انشعاب گیری روی مخازن جانمایی مناسب تر و راحت تری داشته باشد، اما به طور کلی معمولاً انشعاب گیری روی مخازن دشواری های جغرافیایی بیشتری را خواهد داشت.
– نکته دیگر در خصوص هات تپ مخازن، نوع اتصالی اس که مورد استفاده قرار می گیرد و میزان تاثیری که این اتصال می تواند در صحت و دقت عملیات هات تپ داشته باشد. چنان که میدانیم مستحکم ترین و مطمئن ترین اتصال برای انشعاب گیری هات تپ اتصال اسپلیت تی است که دور تا دور خط لوله را در بر می گیرد و آن را به صورت تمام محیطی پوشش می دهد. از آن جا که مخازطن معملوا قطر بالایی را دارند امکان نصب اتصالاتی از این دست روی آن ها وجحود نداردو از همین رو ناچاریمن از اتصالاتی دیگر استفاده کنیم. از سوی دیگر سایر اتصالات قوام و استحکام اسپلیت تی را نخواهند داشت و به همین دلیل نمی توان اطمینانی را که از اسپلیت تی حاصل می شود نسبت به سایر اتصالات انتظار داشت.
اتصالات مخازن
با توجه به نکات ذکر شده در انجام عملیات هات تپ روی مخازن احتیاطاتی واجب است. یکی از این احتیاطات که در این نوشتار بررسی می شود اتصالات هات تپ مخازن خواهد بود. اشاره گردید که هر اتصالی را می توان روی مخزن نصب کرد چراکه قطر بالای آن ها مانع نصب اتصال روی آن خواهد شد. به همین دلیل معمولا برای انشعاب گیری به روش hottap روی مخازن معمولا از سدل نیپل استفاده می شود. سدل نیپل یک اتصال زینی شکل با نیپل است که روی لوله یا مخزن نصب شده و به عنوان ورودی انشعاب جدید مورد استفاده قرار می گیرد.
شرح فرایثند هات تپ در مخازن و نقش اتصالات در آن به این صورت خواهد بود که ابتدا سدل نیپل رآماده و ساخته شده و روی مخزن جوشکاری میشود، سپس یک ولو روی آن نصب می شود و پس اتز مونتتاژ این دو و انجام تست فشار دستگاه هات تپ برای انشعاب گیری روی ولو قرار خواهد گرفت. بنابراین هات تپ مخازن دارای سه اتصال به شرح زیر است:
– سدل نیپل
– ولو
– دستگاه هات تپ
دو اتصال اول نقش اتصالات دائم عملیات هات تپ را خواهند داشت و دستگاه هات تپ اتصال موقت به شمار خواهد رفت که پس از اتمام عملیات از خط باز خواهد شد. در صورتی که اتصالات عملکرد خود را به درستی انجام ندهند مجموعه و عملیات hot tap با مشکل مواجه خواهند شد.
سدل نیپل
اتصال سدل نیپل بهترین اتصال برای انشعاب گیری هات تپ روی مخازن به شمار می رود. اتصال سدل نیپل در مقایسه با اسچلیت تی استحکام کمتری دارد اما به طور کلی اتصالی قابل قبول برای انشعاب گیری روی مخازن به شمار می رود. چنان که اشاره شد تانکرها و مخازن معمولا حاوی سیال با فشار پایین هستند و می توان از اتصالاتی نظیر سدل نیپل برای آن ها استفاده کرد، اما در صورتی که فشار بالاتر باشد و یا بنا به هر دلیل دیگری مطالعات امکان سنجی نسبت به سدل نیپل تردید و شبهه ایجاد کردند باید نسبت به انجام کار روی این اتصال احتیاطات بیشتری را لحاظ کرد. در این دست شرایط باید مطالعات ویژه برای ساخت اتصال به مستحکم ترین شکل ممکن اتخاذ شود و تا زمانی که نسبت به صحت عملکرد آن در برابر فشار سیال و فشار کاری عملیات هات تپاططمینان حاصل نشد نسبت به استفاده از آن اقدامی به انجام نرساند.
ولدولت
در برخی مواقع و باز هم بر حسشب امکان سنجحی های مهندسی و مطالعاتی، به جای اسپلیت تی می توان از ودلدولت برای انشعاب گیری هات تپ روی مخازن استفاده کرد. ولدولت یک اتصال بدون بسدل و هر گونه پد است که روی مخازن جوشکاری میشود و عملیات hottapping توسط آن انجام می شود.
ولو
پس از نصب یکی از اتصالات فوق باید روی آن ها یک ولو را نصب کرد. ولو متناسب با سایز انجام عملیات و کلاس فشار آن تهیه شده و روی اتصال پیچ و مهره می شود. هر دوی این اتصال باید قبل از استفاده مورد تست و آزمون قرار گیرند. اتصال سدل نیپل هم نیاز به تست جوش هم تست فشار خواهد بود. در صورتی که صحت هر دو تست تایید شد ولو روی آن نصب می شود و بار دیگر تست فشار روی مجموعه سدل نیپل و ولو انجام خواهد گرفت. البته باید اشار شد که پیش از این ولو نیز جداگانه تست و بازرسی شدهخ است.
با اتمام این مراحل می توان دستگاه هات تپ را روی مجموعه نصب کرد و عملیات انشعاب گیری را به انجام رساند.